Effect kwik op gedrag ibissen

Bron: tekst en foto: nationalgeographic.com
Effect kwik op gedrag ibissen
Wilde witte ibissen veranderen hun gedrag door kwik in het voedsel. Lage kwikgehaltes hebben al een flink effect op het voortplantingsgedrag. Meer homosexuele koppels en minder jongen zijn het resultaat.
De wilde witte ibis is één van de meest voorkomende vogels in de Everglades in Florida (USA). Via hun voedsel (schaaldieren en kleine ongewervelden) worden de vogels blootgesteld aan kwik. Door industriele processen als vuilverbranding is dit metaal in de Everglades terecht gekomen. De vervuiling is ondertussen sterk verminderd maar de ibissen krijgen nog steeds wel kwik binnen.
Tijdens een grote, vijf jaar durende studie zijn 160 witte ibissen gevolgd. De vogels werden verdeeld in vier groepen met elk evenveel mannetjes als vrouwtjes. Dieren mochten zelf hun partner kiezen. Volgens de onderzoekers is dat uniek. Er waren drie groepen met lage, middelmatige en hoge kwikgehaltes in het voedsel. De range was vergelijkbaar met die in het wild. Daarnaast was er een controlegroep met een kwik-vrij dieet.
In de groepen die wel kwik in het voer kregen was het aantal homosexuele koppels vergroot. Deze man-man koppels deden alles wat een man-vrouw paar ook zou doen: een nest bouwen, copuleren, en een maand op het nest blijven, ook al waren er geen eieren. Vergeleken met de controle groep leidde dit tot 13-15 % minder jongen. Maar ook bij de heterosexuele koppels was een effect van het kwik te zien. Al met al kregen de vrouwtjes 35% minder jongen dan in de controle groep.
Kwik verstoort of blokkeert de productie van natuurlijke oestrogenen, een geslachtshormoon. De mannelijke ibissen die kwik hadden gegeten hadden hogere hoeveelheden oestrogeen ten opzichte van testosteron in vergelijking met de dieren uit de controlegroep. Toch is het effect van kwik op de keuze van een partner niet duidelijk, evenals het niet bekend is of het gedrag van de ibissen zal veranderen wanneer het kwik nu uit hun omgeving zou verdwijnen.

De resultaten van dit onderzoek zijn gepubliceerd in Proceedings of the Royal Society B.