Chimpansees en orang oetans gaan dan niet motor rijden of een sportauto kopen, maar in het midden van hun leven wordt wel een dip in het geluksgevoel gesignaleerd. De onderzoekers van University of Edinburgh in Schotland kwamen hier achter door de verzorgers van meer dan 500 chimpansees en orang oetans in dierentuinen in vijf landen een vragenlijst te laten invullen. De ‘well-being’ van de apen werd onderzocht door de verzorgers te vragen naar het humeur van de dieren, of ze graag contact hadden met andere dieren en het succes van deze dieren om doelen te bereiken (een gewenst object of plaats in hun verblijf). Ook werd de verzorgers gevraagd om zich in te leven in de dieren en te scoren hoe gelukkig ze waren.
Toen de data verwerkt werden, zagen de onderzoekers een bekende curve. De lijn bereikte zijn dieptepunt rond het midden van het leven van de dieren en steeg daarna weer met een hogere leeftijd. Een vergelijkbare U-curve is gevonden in diverse studies naar het verband tussen leeftijd en geluksgevoel bij mensen. De curve wordt wereldwijd gezien, hoewel er wel lokale verschillen zijn. De onderzoekers vroegen zich vervolgens af of er een evolutionaire basis is aan dit principe. Bij mensen wordt wel gedacht dat het bijstellen van verwachtingen en het verkrijgen van meer spullen bij het ouder worden meespelen. Maar wanneer een zelfde principe gezien wordt bij mensen en niet-menselijke primaten zou er ander fenomeen aan de gang kunnen zijn. Weiss, de onderzoeksleider, denkt dat de midlife crisis positief bekeken moet worden. Mensen en apen hebben op de middelbare leeftijd toegang tot veel meer hulpbronnen en het is dus eenvoudiger om doelen te bereiken. Gevoelens van ongenoegen kunnen de manier van de natuur zijn om ons te motiveren, ‘strike the iron while it’s hot’. Je voelt je misschien niet zo goed, maar het brein probeert om je in beweging te krijgen en om je in de bloei van je leven zoveel mogelijk te laten bereiken. En dat is dus wel degelijk een positieve boodschap.
De midlife dip in geluksgevoel is een natuurlijk en tijdelijk onderdeel van het leven. Deze wetenschap kan het eenvoudiger maken om dit door te maken. Deze wetenschap zou ook de verzorgers van chimpansees en orang oetans kunnen helpen om de kwaliteit van het leven van hun dieren te verbeteren. Op de juiste leeftijd kunnen de dieren met extra aandacht of verrijking geholpen worden.
De studie is gepubliceerd in het tijdschrift Proceedings of the National Academy of Sciences.
Midlife crisis bij primaten
Het lijkt er op dat mensen en primaten nog meer overeen komen dan we al dachten. Ook chimpansees en orang oetans lijken een midlife crisis mee te maken. En volgens onderzoekers moeten we daar niet zo negatief over denken: een midlife crisis heeft ook positieve kanten.