Zoönosen - wat zijn dat

Bron: rivm.nl/ziekdoordier, afbeelding: weekvandeteek.nl
Zoönosen - wat zijn dat
Wat zijn zoönosen eigenlijk, waarom is het voor mensen die dieren houden belangrijk om daar wat van af te weten en waar is meer informatie te vinden over zoönosen. In dit stuk en vervolgartikelen wordt hierover meer uitgelegd.
Mensen kunnen onderling infectieziektes op elkaar overdragen. Ook dieren kunnen elkaar onderling besmetten met infectieziektes. Er zijn ook ziektes die van mens op dier of van dier op mens overgedragen worden. Volgens de definitie van de wereldgezondheidsorganisatie (WHO) zijn zoönosen ‘ziektes en infecties die op natuurlike wijze tussen mensen en andere gewervelde dieren overgebracht kunnen worden’. Ook ziekteverwekkers van dieren die ons voedsel besmetten worden zoönosen genoemd.

Zoönosen komen niet gelijk verdeeld over de wereld voor. In Nederland komen relatief weinig zoönosen voor. Door controle op voedsel en op de gezondheid van de dieren en door intensieve bestrijdingsprogramma’s is Nederland vrij van een aantal ziekten. In Zuid-Europese landen en (sub) tropische gebieden komen zoönosen vaker voor. Maar terwijl er door goede hygiene en goede bestrijdingsprogramma’s ziekten verdwijnen uit Nederland, komen er ook weer nieuwe ziekten bij. Dit heeft een aantal redenen. Mensen reizen vaker en gaan verder weg. Uit die andere landen kunnen ziekten als een ongewenst souvenir meegenomen worden. Zo kunnen ziekten ook weer terugkomen in Nederland. Daarnaast verandert het klimaat. Dieren die de ziekten kunnen overbrengen (vectoren) zoals muggen, vliegen en teken kunnen in andere gebieden overleven. In Nederland konden veel muggen eerder niet overleven, nu kan dat wel. En tenslotte zijn onze voedingsgewoontes veranderd. Er wordt vaker rauw vlees en rauwe vis gegeten. Denk hierbij aan carpaccio, sushi en rosé gebraden vlees. Ook de groentes worden korter gekookt of geroerbakt. Ziektekiemen kunnen blijven leven, terwijl die bij grotere verhitting gedood zouden zijn. Ook een reden voor een stijgend aantal zoönosen in Nederland is het houden van steeds meer verschillende en exotischer diersoorten.

In een volgend stuk meer over de veroorzakers van zoönosen en hoe en wanneer zoönosen overgedragen worden.